دانش سنتی و لزوم حمایت از آن در نظام حقوقی مالکیت فکری

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی و نویسنده مسؤول

2 کارشناس ارشد حقوق مالکیت فکری دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

دانش سنتی ساختاری است پویا برای تولید و سازماندهی یافته‌هایی از طبیعت بدون دخالت ماشین که ریشه در نسل‌های گذشته دارد. دانش سنتی به عنوان جزئی پویا و سیال، ریشه در سنت، آداب و رسوم، شرایط اقلیمی و نیازهای جوامع بومی داشته، بخش مهمی از میراث فرهنگی و اجتماعی آنها را تشکیل داده و معرف هویت آنها می‌باشد. سازگاری با شرایط اقلیمی و زندگی بومی، اهمیت دانش سنتی در رشد و توسعه اقتصادی مردمان بومی و اثرگذاری این دانش در علوم و اختراعات امروزی، به آن اصالت، دوام، پویایی و ارزش اقتصادی بخشیده و در نتیجه عده‌ای را به سوی سوء استفاده، تصاحب نامشروع و بهره‌برداری از آن بدون رعایت حقوق صاحبان آن کشانده است. از این روی حمایت حقوقی از جوامع بومی صاحبان این دانش ضروری بوده، مبتنی بر اقتضائات حقوق بشری است و نظام مالکیت فکری به عنوان بهترین چارچوب حمایتی پیشنهاد می‌شود. اقدامات و مطالعات سازمان جهانی مالکیت فکری به منظور گسترش حمایت از دانش مردمان بومی ارزشمند و قابل توجه بوده، وضع مقررات مناسب بین‌المللی که اولین و مؤثرترین گام برای حمایت گسترده از صاحبان این دانش است، نیازمند همکاری تمام کشورها خصوصاً کشورهای برخوردار از جوامع بومی است و لازم است ایران در این زمینه و همچنین در راستای وضع قانون ملی مناسب فعالیت بیشتری از خود نشان دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Traditional Knowledge and Necessity of its Protection in the Intellectual Property Law

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hadi Mirshamsi 1
  • Narges Jorfi 2
1
2
چکیده [English]

Traditional knowledge is dynamic structure for producing and formed finding from nature without machine that has roots in past generation. Traditional knowledge as part of a dynamic and fluid, rooted in tradition, customs, climate conditions and needs of indigenous communities, they form an important part of cultural and social heritage and their identity. Compatible with the climate and the local life, the importance of traditional knowledge of indigenous peoples in economic development and the impact of this knowledge in the sciences and modern innovations, has the originality, durability, mobility and economic value and as a result some of the abuse , illegal appropriation and exploitation of its owners brought it without rights. Hence the legal protection from the owners of indigenous communities of this knowledge are essential, based on the requirements of human rights and as the best framework for protecting intellectual property system is proposed. Measures and studies World Intellectual Property Organization to promote the protection of indigenous peoples' knowledge is valuable and significant, passing appropriate international rules which is the first and most effective step for widespread support of the owners of this knowledge requires the cooperation of all countries, especially countries with indigenous communities and it is necessary to Iran shows more activity, in this context and in line with the pass of appropriate national legislation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • traditional knowledge
  • know-how
  • traditional
  • indigenous communities
  • and intellectual property rights

مراجع

حبیبا، سعید، و غلامحسین معتمدی. «حمایت از دانش سنتی به عنوان یکی از اجزای حقوق مالکیت فکری.» مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی 72 (1385): 162-123.
حبیبا، سعید، و غلامحسین معتمدی. «حمایت از دانش سنتی در عرصه ملی و بین‌المللی.» مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی 74 (1385): 134-107.
سازمان جهانی مالکیت معنوی (وایپو). گزارش چهل و هشتمین اجلاس مجمع عمومی مجامع، 29 شهریور لغایت 7 مهر 1389.
طریقی، امیر. «دانش سنتی در سطح بین‌المللی و ضرورت پیاده‌سازی آن در حقوق ایران.» تاریخ انتشار 1390/12/06، قابل دسترسی در:
http://www.tarighi-lawyer.ir/index.php?ToDo=ShowArticles&AID=5483
تاریخ مراجعه: 1394/08/06.
معین، محمد. فرهنگ لغت معین. تهران: امیرکبیر، 1384.
ورشوساز، کتایون، و الهام مبارک‌حسن. «کنوانسیون بین‌المللی بیابان‌زدایی و مقابله با اثرات خشکسالی مورد کاوی: کشور ایران.» ارائه شده در: همایش ملی بوم‌های بیابانی، گردشگری و هنرهای محیطی. قابل دسترسی در:
http://www.civilica.com/Paper-IAUNAAU01-IAUNAAU01_066.html
تاریخ مراجعه: 1394/08/06.
هاشمیان بجنورد، ناهید، و محمدباقر منهاج. «دانش چیست؟ مرور ادبیات، مقایسه تعاریف، ارائه تعریفی جدید.» رهیافت 40 (1386): 24-17.
“American Heritage Publishing Campany.” The American Heritage Dictionary. Canada: 2001.
Commission on Intellectual Property Rights. Integrating Intellectual Property Rights and Development Policy. London: Commission on Intellectual Property Rights, 2003.
Correa, Carlos. Traditional Knowledge and Intellectual Property, Geneva: 2001.
Davenport, Thomas H. and Laurence Prusak. Working Knowledge How Organizations Manage What Know, Boston: Harvard Business School Press, 1998.
Hansen, Stephen A. and Justin W. Vanfleet. Traditional Knowledge and Intellectual Property: A Handbook on Issues and Options for Traditional Knowledge Holders in Protecting their Intellectual Property and Maintaining Biological Diversity. Washington: AAAS, 2003.
McManis, Charles R. Biodiversity and the Law Intellectual Property, Biotechnology and Traditional Knowledge. London: Earthscan, 2007.
OMPI. La propriété intellectuelle relative aux ressources génétiques, aux savoirs traditionnels et aux expressions culturelles traditionnelles. Genève, 2012.
Popova-Gosart, Ulia. Traditional Knowledge & Indigenous Peoples. Geneva: WIPO Publication, 2009.
Popper, Karl. The Logic of Scientific Discovery. New York: Routledge Classics, 2002.
Robert, Paul. Dictionnaire du français primordial. Paris: Brodard graphique, 1971.
UN. Permanent Forum on Indigenous Issues. “Report of the International Technical Workshop on Indigenous Traditional Knowledge.” New York, 2006.
UN. Permanent Forum on Indigenous Issues. “Working Paper for the 23-d Session of the Working Group on Indigenous Populations.” New York, 2005.
UN. United Nations Development Group (UNDG). Guidelines on Indigenous Peoples’ Issues. NewYork, 2008.
WIPO. Intellectual Property and Traditional Knowledge. Geneva, 2012.
WIPO. Intellectual Property Handbook. Second Edition. Geneva, 2008.
WIPO. Intergovermental Committee on Intellectual Property and Genetic Resources, Traditional Knowledge and Folklore, 12 Session, Geneva, 2013.
WIPO. Intergovermental Committee on Intellectual Property and Genetic Resources, Traditional Knowledge and Folklore, Eighth Session, (June 6 to 10 2005), Geneva, 2005.
WIPO. Intergovernmental Committeeon Intellectual Property and Genetic Resources. Traditional Knowledgd and Folklore, Third Session, Geneva, 2002.
WIPO. Report on Fact–Finding Missions on Intellectual Property and Traditional Knowledge. Intellectual Property Needs and Expectations of Traditional Knowledge Holders (1998–1999). Geneva, 2001.
www.au.int
www.civilica.com
www.europa.eu
www.wipo.int
پژوهش های حقوق خصوصی
دوره 3، شماره 6
بهمن 1394
صفحه 53-79

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار