مقررات ضمانت نامه های بانکی در مصوبۀ جدید قانون تجارت با تأکید بر اصل استقلال ضمانتنامه های بانکی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.

چکیده

ضمانت‌نامه مستقل بانکی، یکی از مهم‌ترین ابزار مورد استفاده در تجارت ‏بین‌الملل و پدیده‌ای منبعث ‏از عرف تجاری بین‌المللی است ‏که ویژگی‌هایی از جمله استقلال از قرارداد پایه دارد و به عنوان ‏اصلی‌ترین خصوصیت آن به شمار می‌آید، به طوری‌که ‏تعهد ضامن به پرداخت وجه ‏ضمانت نامه، با ‏توجه به شروط مقرر در متن ضمانت نامه تعیین می‌شود، علاوه بر آن تعهدات طرفین در قرارداد ‏پایه هیچ تأثیری ‏در حق ذی‌نفع برای وصول وجه ضمانت نامه ندارد. یکی از آثار اصل استقلال، پرداخت فوری ضمانت نامه است به طوری که ضامن ‏نمی‌تواند در ‏مقابل ذی‌نفع به ایرادهای ناشی از قراردادهای فیمابین استناد نماید و متعهد است در صورت تحقق ‏شروط مقرر در متن ضمانت نامه، وجه آن ‏را فوراً پرداخت نماید. در خصوص پذیرش اصل استقلال ضمانت نامه های ‏بانکی، ‏تفاوت‌هایی بین مقررات داخلی و بین‌المللی وجود دارد، به ‏طوری که تاکنون در مقررات داخلی به صراحت ‏این اصل مورد پذیرش قرار نگرفته است. مصوبه جدید قانون تجارت بحثی را به ‏ضمانت‌نامه ‏مستقل، اختصاص داده و خصوصیاتی هم چون تعهدی مستقل، موقت، غیرقابل برگشت، اصلی، قابل انتقال و عندالمطالبه برای ضمانت نامه قائل شده است و علاوه بر آن استفاده از اصل استقلال باید با حسن نیت همراه باشد که در صورت ارائه ادله بسیار قوی مبنی بر متقلبانه بودن مطالبه من غیر حق ذی‌نفع تا زمان صدور رأی قطعی امکان اخذ دستور موقت از مرجع قضایی است. البته در طول تحقیق اوصاف ضمانت نامه های بانکی شرح داده می‌شود. ‏متن مصوبه نیز در مقایسه با مقررات بین‌المللی هم افتراقات و اشتراکاتی دارد و هم نواقصی دارد که در صورت ‏انجام اصلاحات (که به طور موردی و پیشنهادی در پایان تحقیق اشاره شده) و تصویب نهایی، می‌تواند ‏نقطه عطفی در افزایش معاملات و رشد اقتصادی باشد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Independence of Bank guarantees in new commercial bill

نویسندگان [English]

  • Mahmoud Bagheri 1
  • Monir Jalali 2
1
2
چکیده [English]

Independent bank guarantee, used to guarantee contractual obligations and one of the main tools used in international trade, is an instrument created by the international procedure and customs. Bank guarantees have some features; the most important of them is independence from original and underlying contract. It means that an obligation to pay the amount of guarantee, merely is determined by reference to the conditions set forth in the text of the guarantee and agreements and obligations of the parties under the original contract have no effect on the right of beneficiary to receive the amount of guarantee. One of the results of independence principle is that guarantor can’t refer to faults in the original contract against beneficiary and is obliged to pay the amount of guarantee, without reviewing terms of the contract and merely by realization of guarantee conditions. By obtaining interim injunction from the courts, only in a few cases, in which there is strong evidence of fraud by the beneficiary, guarantor can refuse to pay amount of guarantee. Meanwhile, the principle of independence, such as other legal principles has exceptions, most notably, the apparent fraud and abuse of the rights by the beneficiary. Regarding ratification of independence principle in bank guarantees, there are differences between international and internal regulations, under domestic laws no division is dedicated to this subject. But since the new Commercial Law Bill  has dedicated articles to independent guarantees, which have differences and similarities with international rules, it seems that applying proposed amendments and final ratification can be a turning point to increase bank guarantees, therefore to increase transactions, commerce development and economic prosperity of the country.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Principle of Independence
  • Bank Guarantee
  • New Commercial Code Bill
  • Independent guarantee
1. اخلاقی، بهروز. «بحثی پیرامون ضمانت‌نامه بانکی». مجله کانون وکلا 148 (1369): 151.
2. ـ . راهنمای تفسیری مقررات متحدالشکل ضمانت نامه های عندالمطالبه. ترجمه فریده تذهیبی. تهران: جنگل و کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی، 1387.
3. سلطانی، محمد. حقوق بانکی. تهران: بنیاد حقوقی میزان، 1390.
4. عیسی تفرشی، محمد و مرتضی شهبازی‌نیا. «استقلال ضمانت نامه های بانکی و آثار آن در حقوق تجارت بین‌الملل». دو فصلنامه مفید 37 (1382): 17-19.
5. غمامی، مجید. «بحثی در قواعد حاکم بر ضمانت نامه های بانکی». مجله حقوق دانشکدة حقوق و علوم سیاسی 44 (1378): 33
6. کاشانی، محمود. «ضمانت نامه بانکی». تهران: مؤسسه عالی بانکداری جمهوری اسلامی ایران، 1377.
7. مجموعه رویه قضایی. آراء هیأت عمومی دیوان‌عالی کشور سال 1346. تهران: آرشیو حقوقی کیهان، 1347.
8. محبی، محسن. «حل و فصل دعاوی در ضمانت نامه های بانکی بین‌المللی». نشریه پژوهشهای حقوقی 7 (1384): 95-98.
9. محبی، محسن، «ضمانت‌نامه بانکی در رویه دیوان داوری دعاوی ایران ـ ایالات متحده». مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی 20 (1374): 100.
10. مرادی، محمدعلی، صداقتی مختاری، مینا و هاشم موسوی آبگرم. «ضمانت‌نامه مستقل، سندی آشنا اما نوین در مصوبه قانون تجارت». مجموعه مقالات همایش ملی نقد و بررسی مصوبه قانون تجارت. تهران: 1391.
11. مسعودی، علیرضا. ضمانت نامه های بانکی در حقوق ایران و تجارت بین‌الملل. تهران: شهر دانش، چاپ دوم، 1391.
 
منابع خارجی
1. Bertrams, R.I.V.F, Bank Guarantees in International Trade, The Netherlands, Kluwer, 2ed, 1996.
2. Pierce Anthony, Demand Guarantee in International Trade. London, Sweet & Maxwell, 1993.
3. Kelly-Louw, Michelle, Selective Legal Aspect of Bank Demand Guarantees, Thesis for the Degree of P.H.D of law at university South Africa. 2008.